Als je in een fase zit om je voor te bereiden op zwangerschap, of als je nu zwanger bent, is dat een bijzondere periode in je leven. Het is belangrijk om voldoende tijd voor jezelf te nemen. Er komt vaak veel op je af. Welke keuzes moet je maken? Voel je je angstig of onzeker? Misschien kun je je om alles wel druk maken. Ben ik straks wel een goede mama? Hoe is het om te bevallen? Zal de zwangerschap wel goed verlopen? Je lichaam is niet zoals je gewend bent. Zo kan je conditie achteruit gaan, je kleren kunnen niet meer passen en bent soms al moe van even boodschappen doen. Wellicht is dit niet je eerste zwangerschap en voel je de behoefte om rust te vinden om bewust met je baby bezig te zijn. Lees verder als je ondersteuning zoekt bij je zwangerschap of je innerlijk wilt voorbereiden op de bevalling.
Mindful zwanger
Op het moment van conceptie is een diepgaand biologisch proces in gang gezet. Zwangerschap en bevalling kunnen ons veel leren hoe we naar ons lichaam, geest en hart kunnen luisteren. Mindful (voorbereiden op) zwanger zijn is een uitnodiging om het proces waar je nu middenin zit, een proces dat je leven zal veranderen, te gebruiken als gelegenheid om te ontdekken wie je bent, voor innerlijke groei en transformatie. Uiteindelijk ga je door de meest veranderende periode in de cyclus van het volwassen leven en zal het leven van jou en je partner nooit meer hetzelfde zijn. Dus waarom zou je niet zoveel mogelijk van dat proces leren?
Mindfulness, het aandacht schenken aan ieder moment, terwijl dit transformatieproces zich ontvouwt, kan je helpen om deze volkomen normale maar ontzagwekkende gebeurtenissen evenwichtiger tegemoet te treden, en je minder zorgen te maken over bevallen en ouderschap. Door te leren meer mindful te zijn, kun je misschien veerkrachtiger zijn wanneer je wordt geconfronteerd met verandering, je meer verbazen over het wonder dat in je lichaam plaatsvindt en blijer worden omdat je nieuw leven in de wereld brengt.
Mindful zwanger
Mindful zwanger zijn; hoe doe je dat nou precies? Mindfulness is een natuurlijk vermogen, dat iedereen verder kan leren ontwikkelen. Erover lezen is 1 ding, maar er echt voor kiezen om formeel mindfulness te gaan beoefenen is niet niks. Het vraagt een zekere discipline, veel geduld en de intentie om regelmatig en dagelijks te oefenen. Je werkt aan de verandering van oude patronen. Je stopt de automatische piloot. Je neemt de keuze om even een pauze in te gelasten in je routinematig leven met zijn spanningen, eisen en drukte. Even stilstaan bij dít moment. Bij jezelf. En bij het kleine wezentje dat in je buik groeit.
Met de volgende mindful zwanger tips krijg je een voorproefje van hoe je mindfulness in je dagelijks leven kunt integreren:
- Richt voordat je ’s ochtends uit bed stapt en voordat je gaat slapen de aandacht op je ademhaling. Haal vijf keer aandachtig adem
- Kies een dagelijkse bezigheid en doe die met aandacht, zoals douchen, aankleden of eten. Doe het zo langzaam, zodat je je bewust bent wat je voelt, ziet, hoort, ruikt en proeft
- Ga rustig zitten en merk hoe je gedachten vanzelf komen en gaan. Beschouw ze als gebeurtenissen die het heden in- en uitstromen
- Praat en luister met aandacht tijdens gesprekken met anderen. Merk op wanneer je gedachten afdwalen, bijvoorbeeld naar wat je straks wilt gaan zeggen.
Probeer niet te oordelen over het gesprek of de inhoud van wat er gezegd wordt - Stuit je op vervelende gedachten en gevoelens, leg die dan vriendelijk naast je neer, zonder ze voor waar aan te nemen of naar een oplossing te zoeken
- Neem regelmatig drie minuten ‘ademruimte’ tijdens je bezigheden. Leg je werk even neer en stel jezelf drie vragen: Hoe gaat het met me? Hoe is mijn ademhaling op dit moment? Hoe voelt mijn lichaam? Wees je bewust van alle sensaties die zich in je lichaam afspelen. Heb je last van je borsten, of voel je de baby schoppen? Probeer op dat moment echt even je lichaam te voelen. Maak even contact met de kleine die in je aan het groeien is.
Als je een tijdje zo doorgaat met het bewust organiseren van mindfulnessmomenten, dan zul je merken dat je ook spontaan vaker aandachtig aanwezig bent. Je traint als het ware de ‘aandachtsspier’.
Mindfulnesstraining voor zwangeren (en partners)
is het volgen van de aandachttraining voor de zwangerschap, bevalling en ouderschap iets voor jou. Er wordt gewerkt met verschillende lichaams-, meditatie- en leefstijloefeningen. Het is een 9-weeks intensief programma; 1 keer per week vindt er een groepsbijeenkomst plaats van 2,5 uur. Tijdens de cursus zul je ontdekken dat er vele verschillende manieren zijn om mindful zwanger te zijn. Je krijgt meditatie oefeningen mee naar huis om dagelijks te doen. Meditatie- en mindfulness oefeningen vergen veel geduld, tijd en doorzettingsvermogen. Je kunt ook samen met je partner deelnemen. Hij of zij wilt zich waarschijnlijk ook goed voorbereiden op wat er komen gaat.
Als het anders loopt
Het is goed te beseffen dat de periode van zwangerschap, bevalling en ouderschap naast mooie, bijzondere en gelukzalige ervaringen ook vragen, onzekerheden, angsten, negatieve gedachten of moeilijke emoties kan oproepen. Vrouwen zijn in geen enkele andere periode in hun leven zo kwetsbaar voor psychische klachten. Soms raken we door een zwangerschap en bevalling zo uit ons evenwicht dat we in een neerwaartse emotionele spiraal terecht kunnen komen. Het schijnt dat maar liefst bijna één derde van de vrouwen in meer of mindere mate psychische klachten ervaart. Dit kan een verschrikkelijk ondermijnende periode zijn die het vermogen van de (aanstaande) moeder beïnvloedt om zich gelukkig te voelen, voor haar baby te zorgen of er contact mee te maken. Dit kan ook mannen treffen!
Zoek hulp als je je triest en lusteloos voelt, wanneer je je zorgen maakt om je gedachten, wanneer trauma’s of onverwerkte gebeurtenissen een rol spelen, relatieproblemen op de voorgrond staan of als je je niet verbonden voelt met je baby. Deze stap (durven) zetten kan moeilijk en kwetsbaar zijn. Wanneer je je gedachten en gevoelens durft te delen met je omgeving, kan je begrip en steun ervaren. Als je de hulp niet in je omgeving vindt of niet als voldoende ervaart, kan het verstandig zijn professionele hulp te zoeken. Je kunt overleggen met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog. Psychologische behandeling hulp kan zowel zinvol zijn voor de bevalling (bijvoorbeeld bij toenemende onrust, paniek, verlieservaringen, somberheid, gevoelens van onveiligheid) als na de bevalling (verwerking van eventueel ervaren moeilijke gebeurtenissen, gevoelens van onveiligheid, verlieservaring, balans vinden). Met de juiste behandeling kun je met meer vertrouwen de bevalling en je nieuwe gezinssituatie tegemoet zien of nare ervaringen een plek geven.
Mocht je behoefte hebben aan een persoonlijk gesprek, coaching of verwerkingsgesprekken, dan staat voor je open bij mij. Als GZ-psycholoog bied ik o.a. coaching en therapie voor ouderschap, verwerking van ingrijpende gebeurtenissen en klachten rondom angst, trauma en stemming.